Acht dagen! De meester had wel gesproken van werklieden, die vier en twintig dagen opgesloten waren gebleven, maar dat was een verhaal en wij verkeerden in de werkelijkheid. Toen deze gedachte bij mij had post gevat, luisterde ik niet meer naar het gesprek.
Ik weet niet sedert hoe lang deze gedachte mij overstelpte, toen zij allen zwegen.
—Luister, sprak Carrory, in wien, juist omdat hij zoo weinig beschaafd was, de dierlijke eigenschappen meer ontwikkeld waren dan bij ons.
—Waarnaar?
—Ik hoor iets in het water.
—Gij zult een steen hebben laten vallen.
—Neen, het is een dof geluid.
Wij luisterden.
Ik had een zeer fijn gehoor, maar slechts voor die geluiden, welke men in het leven op de wereld waarneemt; hier hoorde ik niets. Mijn makkers, die gewoon waren aan de geluiden in de mijn, waren gelukkiger dan ik.
—Ja, antwoordde de meester, er gebeurt iets in het water.
—Wat, meester?
—Dat weet ik niet.
—Het water valt.
—Neen, het geluid is niet aanhoudend; het is telkens een geregelde schok.
—Geregelde schokken! dan zijn wij gered, kinderen! het is het uitpompen van het water met de tonnen.
—Het uitpompen van het water….
Allen tegelijk en op denzelfden toon herhaalden wij deze woorden en als door een electrische vonk getroffen, richtten wij ons op.
Wij waren slechts veertig el onder den grond; de lucht was niet meer drukkend; de wanden van de gang wogen niet loodzwaar meer op ons hoofd; het gesuis in onze ooren had opgehouden; wij haalden vrij adem en ons hart klopte weder in onze borst.
Carrory greep mijn hand en drukte deze krachtig:
—Ge zijt een beste jongen, zeide hij.
—Wel neen, gij zijt het.
—Ik zeg, dat gij het zijt.
—Gij hebt het eerst de tonnen gehoord.
Maar hij wilde met alle geweld, dat ik een beste jongen was; hij deed denken aan de vriendschapsbetuigingen van een dronken man en inderdaad, wij waren dan ook dronken: dronken van hoop.
Helaas! deze hoop zou niet zoo spoedig verwezenlijkt worden; voor geen van ons.
Vóór wij het warme zonlicht zouden terugzien, vóór wij het ruischen van den wind door de bladeren zouden hooren, zouden wij nog vele lange en treurige dagen hier moeten doorbrengen, allerlei leed en kwellingen moeten doorstaan, ons zelf en elkander telkens afvragende of wij wel ooit het daglicht zouden terugzien en of wij wel ooit dat geruisch in de boomen weer zouden hooren.
Maar om die vreeselijke ramp, welke de mijnen van Truyère getroffen heeft, te verhalen, zooals zij gebeurd is, moet ik thans de oorzaak ervan mededeelen en welke middelen de ingenieurs tot onze redding hadden aangewend.
Toen wij dien maandagmorgen in de mijn waren nedergedaald, was de hemel bedekt en gevoelde men het naderen van een onweder. Tegen zeven uur was dit onweder losgebarsten en ging het met een waren zondvloed gepaard; de wolken, die zeer laag hingen, hadden zich in de kronkelende vallei der Divonne ontlast en toen zij eenmaal tusschen dien heuvelring besloten waren, hadden zij zich er niet boven kunnen verheffen; zij hadden den ganschen voorraad water in het dal uitgestort; het was geen overstrooming, geen waterval, het was een wolkbreuk, een zondvloed geweest. In een oogenblik was de Divonne en haar zijtakken boordevol geloopen, wat zeer natuurlijk was, daar de steenen bodem het water niet in zich opneemt, maar dit de helling van het terrein volgt om zich in de rivier te storten. Onmiddellijk was de steile bedding der rivier gevuld geraakt en de Saint-Andéol en de Truyère waren buiten hare oevers getreden. Door den was der Divonne teruggehouden, had het water uit de bedding der Truyère geen uitloozing kunnen krijgen en zich verspreid over het terrein, waaronder de mijnen gelegen zijn. Die overstrooming was plotseling geweest, maar de werklieden, die buiten arbeidden en op dat oogenblik bezig waren met het wasschen der erts en genoodzaakt om een schuilplaats op te zoeken, hadden geen gevaar geleden. Het was de eerste maal niet, dat de Truyère eene
overstrooming ontstaan deed, en daar de openingen der drie schachten zoo hoog boven den grond waren, dat het water er zich niet kon instorten, had men geene andere maatregelen genomen, dan het hout weg te halen, hetwelk gereed lag om tot wanden in de mijngangen gebruikt te worden.
Het was met dezen arbeid, dat de ingenieur der mijnen bezig was, toen hij eensklaps ontdekte, dat het water eene draaikolk vormde, en zich in een spleet stortte, die het zelf had uitgehold. Die spleet mondde uit in eene opening van de mijn.
Men behoeft niet diep na te denken om te begrijpen, wat er plaats gegrepen had: het water stortte zich in de mijn door de gangen. Daar buiten daalde het peil, maar de mijn werd overstroomd en zou weldra geheel met water gevuld zijn, zoodat de arbeiders moesten verdrinken.
De ingenieur snelde naar de schacht Saint-Julien en gaf bevel, dat men hem in de ton zou neerlaten; maar toen hij zijn voet daarin zette, gaf hij een teeken, dat men wachten zou. Daaronder hoorde men een onzaglijk gedruisch; het was de heftige stroom van het water.
—Ga er niet in, riepen de arbeiders en wilden hem terughouden; maar hij rukte zich los en zijn horloge uit den zak nemend gaf hij dit aan een van hen met de woorden:
—Dat is voor mijne dochter, als ik niet terugkom.
Daarop wendde hij zich tot de mannen, die het windas hanteerden en gaf toen bevel, hem te laten zakken.
De ton daalde; toen hief hij het hoofd op en riep den arbeider toe wien hij zijn horloge gegeven had:
—Zeg haar, dat haar vader haar in gedachten omhelst.
De ton is beneden. De ingenieur roept; vijf mijnwerkers komen tot hem; hij laat hen plaats nemen in de ton. Terwijl zij opgeheschen worden, roept hij opnieuw, maar tevergeefs; zijne stem wordt niet gehoord door het gedruisch van het water en het instorten der gangen van den grond.
Intusschen dringt het water door in de gaanderij en op dat oogenblik ontwaart de
ingenieur eenige lampen.
